Halk dilinde velayet davası olarak anılsa da doğru ismi “velayetin değiştirilmesi davası”dır.

Velayet konusunda, her daim çocuğun üstün menfaati gözetilmesi gerektiğinden mahkemenin, velayet konusunda verdiği karar, kesin karar değildir. Her zaman velayetin değiştirilmesi için dava açılabilir. Sonradan ortaya çıkan ve  çocuğun gelişimini önemli ve sürekli olarak etkileyen esaslı bir sebep doğmuşsa velayetin değiştirilmesi talep edilebilir. Ancak ortaya çıkan geçici durumlar, velayetin değiştirilmesi için yeterli değildir. Boşanma davasından hemen sonra, esaslı bir sebep olmaksızın açılan velayetin değiştirilmesi davaları genelde reddedilmektedir.

Velayetin değiştirilmesi hakim kararıyla mümkün olacağından, çocuğun olumsuz şartlara daha fazla maruz kalmaması için vakit kaybetmeksizin velayetin değiştirilmesi davası açılması gerekmektedir.

Velayetin değiştirilmesini; velayet hakkına sahip olmayan taraf talep edebileceği gibi, velayet hakkı sahibi taraf da talep edebilir.

Hangi durumlarda velayet değiştirilir?

Türk Medeni Kanunu’nun 183. Maddesinde hangi şartlarda velayetin değiştirileceği düzenlenmiştir. Kanun maddesinde; “Ana veya babanın başkasıyla evlenmesi, başka bir yere gitmesi veya ölmesi gibi yeni olguların zorunlu kılması hâlinde hâkim, resen veya ana ve babadan birinin istemi üzerine gerekli önlemleri alır.” denmiştir.

Velayet hakkı sahibi tarafın yeniden evlenmesi, tek başına velayetin değiştirilmesi için yeterli değildir. Ancak yapılan yeni evlilik sebebiyle, çocuğun koşulları olumsuz etkileniyor ise velayetin değiştirilmesi talep edilebilir.

Velayetin değiştirilmesi sebepleri, Kanunda sayılanlarla da sınırlı değildir. Velayet hakkının kötüye kullanıldığı veya velayet hakkı sahibi tarafın, çocuğa bakamayacak hale geldiği durumlarda da velayetin değiştirilmesine karar verilir.  Velayet hakkı sahibi tarafın bitkisel hayata girmesi, madde ve alkol bağımlılığı, cezaevine girmesi, çocuğun sağlığını ve güvenliğini tehlikeye düşürecek davranışlarda bulunması, çocuğu 3. Bir kişinin yanına bırakması, çocuğun eğitim hayatına devam etmesini engellemesi, diğer tarafın çocukla kişisel ilişki kurmasını engellemesi gibi durumların varlığında,  velayet değiştirilmesi talep edilebilir.

Aynı boşanma davalarında velayete karar verilirken olduğu gibi velayetin değiştirilmesi davalarında da her zaman çocuğun üstün yararı gözetilir. Eğer çocuk idrak yaşındaysa(özel durumlar hariç 8 yaş ve üstü) mutlaka çocuğa, hangi taraf ile birlikte kalmak istediği sorulur. Yine mutlaka sosyal çalışmacılardan, sosyal inceleme raporu istenir. Rapor hazırlanırken çocuğun ev ve okul ortamı incelenir, öğretmenleri ve yakın çevresi ile görüşülür. Çocuğun görüşü ve sosyal inceleme raporu, velayete karar verilirken birincil derecede önemlidir.

Velayetin değiştirilmesi davası sonucunda, velayet hakkının el değiştirmesine karar verildiği takdirde, diğer tarafın çocukla kişisel ilişki tesisi için günler ve iştirak nafakası belirlenecektir. Velayet hakkı kimde olursa olsun taraflar, çocuğun giderlerine katılmak zorundadır. Bu sebeple tarafların gelirleriyle orantılı olacak şekilde iştirak nafakasına hükmedilir.

Velayette kardeşler arasındaki ilişki nasıl düzenlenir?

Velayet Davası’ nda Esas olan kardeşlerin birbirinden ayrılmaması, tüm çocukların velayetinin tek bir tarafa bırakılmasıdır. Ancak çocuklardan birinin velayeti anneye, birinin velayeti babaya verilmiş ise çocuklar arasındaki kardeşlik ilişkisinin gelişimi açısından mutlaka kardeşlerin birbirini görebileceği, birbiriyle zaman geçirebileceği şekilde kişisel ilişki tesis edilmeli, görüşme günleri buna göre ayarlanmalıdır.

Velayetin değiştirilmesi davası nerede ve hangi mahkemede açılmalıdır?

Velayet davası ; davacının, kendi yerleşim yerinde veya davalının yerleşim yerinde bulunan aile mahkemesinde açılır.

Velayet değiştirilmesi davası ne kadar sürmektedir?

Velayetin değiştirilmesi davası, basit yargılama usulüne tabidir. Bu sebeple diğer davalara oranla daha kısa sürmektedir. Davalı ve çocuğun farklı bir şehirde olması, delillerin toplanması gibi durumlara bağlı olarak yargılamanın süresi değişmektedir.

Velayet davalarında avukatlık ücreti ne kadardır?

Türkiye Barolar Birliği, her yıl avukatlık asgari ücret tarifesi yayımlamaktadır. Avukatlık ücreti, her olayın özelliğine ve avukat sarf etmesi gereken emek ve zamana göre bu tarife esas alınarak belirlenmektedir.

Daha detaylı bilgi almak için ofisimizle iletişime geçebilirsiniz.